Vergi mükellefleri finansman gider kısıtlaması nedir? Finansman gider kısıtlaması nasıl hesaplanır? Sorularının yanıtını arıyor. Bu yazıda, finansman gider kısıtlaması hakkındaki tüm bilgilere ayrıntılı olarak ulaşabilirsiniz. Finansman giderlerinin kısıtlamasında ilgili vergilendirme dönemini kapsayan bir değişiklik yapıldı. Kurumun giderlerinin %10’unun kurum kazançları üzerinden indirime tabi tutulmayacağı Cumhurbaşkanlığı kararıyla düzenlendi. 3/2/2021 tarihli ve 3490 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yapılan düzenleme 1/1/2021 tarihi itibarıyla başlayan vergilendirme dönemini de kapsıyor.
İçindekiler
Finansman Gider Kısıtlaması Nedir?
Finansal hizmet veren kuruluşlar, kredi hizmeti veren kuruluşlar, finansal kiralama ve faktoring şirketleri haricinde, yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısımla ilgili olarak, yatırım maliyetlerine dahil olan giderler hariç, işletmedeki gider ve maliyet kalemlerinin %10’unu aşmama şartıyla Cumhurbaşkanlığınca belirlenen bölümü kanun gereği kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak kabul edildi.
Yabancı kaynakları öz kaynaklarından fazla olan işletmelerin aşan kısımla sınırlı olmak üzere yabancı kaynaklarındaki gider ve maliyet kalemlerinin %10’luk kısmı, işletmenin toplam kazancında KKEG olarak belirtilecek.
Finansman Gider Kısıtlamasında Belirtilen Kuruluşlar
Finansman gider kısıtlaması uygulaması Cumhurbaşkanlığı kararı ile yürürlüğe girdi.
Gider kısıtlaması uygulamasında belirtilen;
- Kredi kuruluşu: 5411 sayılı Kanunda belirtilen mevduat ve katılım bankalarını,
- Finansal kuruluşlar: 5411 sayılı Kanunda belirtilen sigortacılık, bireysel emeklilik veya sermaye piyasası hizmetleri için kurulan kuruluşlar ile yatırım bankaları ve finansal holdingleri,
- Finansal kiralama ve faktoring şirketleri: 6361 sayılı Kanunda belirtilen sözleşmeler dahilinde hizmet veren şirketleri,
- Yabancı kaynaklar: Bilançonun kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklarını ifade ediyor.
Finansman Gider Kısıtlaması Kapsamındaki Mükellefler
Kanunun 11’inci maddesinde yeninden düzenlenen finansman gider kısıtlaması, yabancı kaynakları öz kaynaklarından fazla olan kurumlar vergisi mükellefleri için uygulanacaktır. Finansman gider kısıtlaması için yabancı kaynak ve öz kaynakların karşılaştırılması gerekiyor. Bu karşılaştırmanın yapılması gerekli olduğu için bilanço esasına tabi olan mükellefler bu kapsamda yer alıyor. Ancak, işletme hesabı esasına tabi mükellefler finansman gider kısıtlaması kapsamında yer almıyor.
Finansman Gider Kısıtlaması Hangi Dönemi Kapsıyor?
Bilanço esasına göre çalışan mükellefler bu gider kısıtlaması kapsamında bulunuyor. Bu mükellefler, her geçici vergilendirme döneminde hesaplayacakları bilanço üzerinden yabancı kaynaklarını ve öz kaynaklarını karşılaştıracaklar. Öz kaynak ve yabancı kaynak karşılaştırmasından sonra finansman gider kısıtlamasına dahil olup olmadıklarını belirleyebilecekler.
Yıllık hesap döneminde; hesap dönemi olarak takvim yılını esas alan mükelleflerde 31 Aralık tarihli bilanço, hesap dönemi için özel hesap dönemini tercih eden mükellefler ise özel hesap döneminin son işlem gününde çıkaracakları bilanço esas alınacak. Bu bilgilere göre, finansman gider kısıtlaması uygulaması 2021 yılının 1. geçici vergilendirme dönemi ile işleme alınacak.
Yabancı Kaynaklara İlişkin Gider Kalemleri Nedir?
Gider kalemlerinden yatırımın maliyetine eklenmiş olanlar gider kısıtlaması kapsamı dışında yer alıyor. Finansman gider kısıtlaması için kabul edilen değerlerin maliyetin hangi unsurlarına dahil olduğu Vergi Usul Kanunu’nun 262’nci maddesinde ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Vergi Usul Kanunu’nun 262’nci maddesine bağlı olarak yapılan açıklamaya göre yabancı kaynaklara ait giderler gider kısıtlamasına dahil edilmeyecek.
Kredi sözleşmelerinde kullanılan damga vergisi ve banka işlem ücretleri için alınan vergiler gibi bir yabancı kaynağın kullanım süresi ile ilgili olarak doğmayan gider unsurları da gider indirimi kısıtlaması kapsamına alınmayacak. Ancak, kredi faizleri üzerinden ortaya çıkan vergiler ise yabancı kaynakların kullanım süresine bağlı olarak doğan giderler kapsamında yer alıyor. Bu vergiler ise gider indirimi kısıtlaması uygulamasına alınacaktır.
Finansman Gideri Kısıtlamasına Tabi Olan Tutarı Hesaplamak
Finansman gideri kısıtlamasına dahil olan maliyetleri aşağıdaki örnekteki gibi hesaplayabilirsiniz. Bu hesaplamada öz kaynaklar ve yabancı kaynakların toplamı kullanılıyor.
Örnek: Öz kaynakları 2.000.000 TL olan şirketin yabancı kaynaklarının toplamı ise 2.500.000 TL’dir. Şirketin bu dönemdeki finansman gideri ise 200.000 TL’dir. Bu durumda yabancı kaynaklar öz kaynakları aştığı için finansman gider kısıtlaması hesaplaması yapılması gerekiyor.
Finansman gider kısıtlamasına dahil olan tutarın hesaplaması şu şekildedir:
- Aşan kısım= Yabancı kaynak tutarı– Öz kaynak tutarı
- 2.500.000 TL – 2.000.000 TL = 500.000 TL
- Aşan kısma ait olan finansman gideri= Finansman gideri x (Aşan kısım /Yabancı kaynak tutarı)
- 200.000 TL x (500.000 TL / 2.500.000 TL)
- 200.000 TL x 1/5 : 40.000 TL
Yabancı kaynağın öz kaynak tutarından fazla olan kısma dahil olan finansman giderinin %10’luk kısmı olan (40.000 TL x %10=) 4.000 TL KKEG olarak kullanılacaktır.
Finansman Gider Kısıtlamasında Geçici Vergi Dönemleri
Hesap dönemi olarak klasik takvim yılını kullanan işletmelerde 2021 yılının ilk geçici vergilendirme döneminde yabancı kaynak ve öz kaynak farkı hesap edilecek. Özel hesap dönemini kullanan işletmelerde ise 2021 yılındaki özel hesap döneminin ilk geçici vergilendirme döneminde bu fark hesap edilecektir.
Her iki durumda da yabancı kaynağı öz kaynağından fazla olan mükellefler finansman gider kısıtlamasına tabi olacaktır. Geçici vergilendirmede finansman gider kısıtlamasına dahil olmayan mükellefler, eğer şartlar oluşursa şartların meydana geldiği andan itibaren finansman gider kısıtlamasına dahil olacaklar.
Bu durum söz konusu olduğunda ise önceki vergilendirme dönemleri ile ilgili yeni bir beyanname vermelerine gerek kalmayacak. Finansman gider kısıtlamasına yıllık dönemde dahil olunup olunmayacağı ise son hesap gününde çıkarılacak bilançoya bakılarak tespit yapılacaktır.
1.Geçici Vergilendirme Döneminde Yapılacak Hesaplama
Bilançolar 1. geçici vergilendirme döneminin son gününde çıkarılıyor. Bu dönemde çıkarılan bilançoya göre öz kaynak ve yabancı kaynak kıyaslaması yapılacak. Yabancı kaynakların toplam tutarı öz kaynaklardan az ise 1. geçici vergilendirme döneminde finansman gider kısıtlaması hiçbir aşamada söz konusu olmayacaktır.
Aynı durum diğer geçici vergilendirme dönemleri için de geçerlidir. Her dönemde çıkarılan bilançolar üzerinden hesaplamalar yapılarak işletmenin finansman gider kısıtlamasına dahil olup olmayacağı belirlenecektir.
